Trong cơ quan tiêu hóa của con người và cả động vật có một đoạn cuối là ruột già, đây là một bộ phận quan trọng đảm nhiệm nhiều chức năng của hệ tiêu hóa, hãy cùng tìm hiểu xem ruột già là gì và những chức năng của ruột già để hiểu rõ hơn về bộ phận quan trọng này.
Ruột già hay còn gọi là đại tràng (colon), đây là phần cuối của hệ tiêu hóa. Bộ phận này có độ dài trung bình khoảng 1,5m, tuy nhiên có người lại có ruột già dài tới 1,9m. Có sự chênh lệch này là bởi vào giới tính và cơ địa của từng người không giống nhau. Ruột già ngắn hơn ruột non 4 lần nhưng tiết diện lại lớn hơn ruột non. Trong hoạt động tiêu hóa, ruột già đảm nhiệm những chức năng riêng. Cụ thể như sau:
Những chức năng của ruột già trong cơ thể
1. Chức năng của dịch ruột già
Trong ruột già không chứa enzyme tiêu hóa mà chứa chất nhầy có tính kiềm giúp làm trơn thành ruột khiến phân được di chuyển dễ dàng hơn. Ngoài ra chất nhầy còn có tác dụng bảo vệ niêm mạc ruột già, chúng sẽ được tiết ra nhiều hơn khi bị viêm ruột già hoặc ruột già bị những tổn thương khác.
2. Hấp thu các chất dinh dưỡng và tạo ra một số chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể
Trong ruột già có rất nhiều loại vi khuẩn như escherichia coli, enterobacter aerogenes, bacteroides fragilis,… Các loại vi khuẩn này sử dụng một số chất như vitamin B12, C và cholin để làm chất dinh dưỡng nhưng đồng thời tổng hợp một số dưỡng cần thiết khác cho cơ thể như vitamin B, B1, B6, K, axit folic,… Đây là một trong những chức năng quan trọng của ruột già.
Trong trường hợp các axit amin còn sót lại mà không làm hết nhiệm vụ tạo ra NH3, histamin, triramin thì chính các vi khuẩn trong ruột già sẽ đảm nhiệm vai trò này.
3. Hấp thu các chất cần thiết mà ruột non làm sót lại
Thức ăn khi xuống tới ruột già đa phần chất dinh dưỡng đã được hấp thu gần hết, tuy nhiên nhờ sự hỗ trợ của bộ phận này, hệ tiêu hóa mới hấp thu đầy đủ, triệt để các chất dinh dưỡng được đưa vào cơ thể. Ruột già sẽ đảm nhiệm hấp thụ các loại chất như sau:
+ Chức năng hấp thu nước:
Ruột già nhận khoảng 1 lít nước từ ruột non và sau đó hấp thụ, khi thải ra ngoài môi trường theo đường phân hoặc nước tiểu thì chúng chỉ còn lại khoảng 100-200ml. Trong quá trình hấp thụ nước, nguyên tố Na+ cũng được hấp thụ theo để giúp cân bằng áp suất thẩm thấu. Phân ở lại càng lâu trong ruột già thì sự hấp thu nước càng tăng lên. Chính vì thế mà chúng ta thường bị táo bón khi nhịn đi cầu.
+ Chức năng hấp thu thuốc:
Một số loại thuốc như an thần, hạ nhiệt, giảm đau,.. có thể được hấp thụ tại ruột già. Vì vậy, nhiều trường hợp bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em được chỉ định đưa thuốc từ đường này để chữa bệnh dưới dạng thuốc đạn.
+ Chức năng hấp thu Na+ và CL-:
Đây là một trong những nguyên tố cần thiết cho cơ thể, được hấp thụ ở đoạn đầu ruột già.
+ Chức năng hấp thu NH3:
Một số vi khuẩn trong ruột già sẽ hấp thu NH3 vào máu. Để tránh lượng NH3 được hấp thu quá lớn gây hôn mê gan thi nên tránh táo bón và viêm đại tràng, vì táo bón và viêm đại tràng là hai nguyên nhân khiến lượng NH3 được hấp thu nhiều. Thụt rửa đại tràng và dùng thuốc kháng sinh dành cho đường ruột là một lựa chọn phù hợp để điều trị những trường hợp này.
4. Chức năng bài tiết phân của ruột già
Bộ phận hậu môn của con người được cấu tạo bởi hai cơ thắt: Cơ thắt trong chính là cơ trơn, được điều khiển bởi hệ thần kinh trung ương. Cơ thắt ngoài chính là cơ vân, chịu sự điều khiển của vỏ não.
Chức năng này của ruột già được thực hiện theo quy trình như sau:
Khi các phần phía trước ruột già thực hiện chức năng co bóp để đẩy phân xuống trực tràng sẽ làm căng trực tràng khiến trực tràng co bóp tác động đến cơ thắt và mở cơ thắt trong làm kích thích việc đi đại tiện. Lúc này khi chưa đủ các điều kiện thuận tiện để thực hiện động tác đại tiện, vỏ não chủ động duy trì kéo dài hoạt động của co thắt của cơ thắt ngoài, đẩy phân dịch chuyển ngược lại lên phía trên trực tràng, trừ khi phân lỏng thì quá trình này hầu như là không thể diễn ra, vì chỉ cần sự co bóp của trực tràng cũng đủ để tống phân ra ngoài.
Nếu có đầy đủ các điều kiện, thuận tiện cho việc đại tiện tốt, vỏ não chủ động thực hiện động tác rặn đẩy phân ra ngoài: hít vào sâu, đóng thanh môn, các cơ hoành và cơ thành bụng lúc này sẽ co lại tạo ra một áp lực cao trong ổ bụng đồng thời mở cơ thắt ngoài tống phân ra ngoài. Trung tâm thần kinh đảm nhiệm chức năng phản xạ đại tiện nằm ở các đốt tụy cuối cùng từ S2 đến S4. Nhịn đại tiện lâu ngày có thể làm giảm phản xạ đại tiện và gây bệnh táo bón.
Có bao giờ bạn tự hỏi trong phân có những thành phần nào? Thực chất, phân của chúng ta có khối lượng khoảng 100 – 200g/ ngày, chúng chứa khoảng 75% nước, một số ít acid béo, protein không hòa tan, muối khoáng, sắc tố mật, các chất xơ không thể tiêu hóa có trong thức ăn, các loại vi khuẩn và cả những tế bào biểu mô của ruột bị bong ra cũng bị lẫn trong phân đi ra ngoài cơ thể. Chính vì có chứa nhiều vi khuẩn, do đó sau khi đi đại tiện, bạn phải vệ sinh hậu môn và tay sạch sẽ tránh để mắc các bệnh như tiêu chảy , kiết lị… để bảo vệ sức khỏe bản thân.
Trên đây là những chức năng của ruột già mà chúng tôi cung cấp đến cho các bạn. Việc tìm hiểu về những chức năng của ruột già sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò và tầm quan trọng của chúng, từ đó biết quan tâm, lo lắng và phòng ngừa bệnh cho ruột già, giúp nó được khỏe mạnh. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi và chúc bạn luôn khỏe!
Bài viết tham khảo
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!