Các triệu chứng đau dạ dày rất dễ nhận biết, chỉ cần bạn chú ý thì việc phòng tránh và điều trị dứt điểm các biểu hiện của bệnh ngay từ giai đoạn đầu là điều hết sức đơn giản.
Khi dạ dày bị tổn thương do bất kỳ nguyên nhân nào thì cũng đều gây ra những biểu hiện đau dạ dày hết sức khó chịu, khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi. Theo thống kê, có khoảng 90% dân số Việt Nam mắc phải căn bệnh đau dạ dày này và nguy cơ tái phát bệnh thường rất cao. Thông thường, nếu các triệu chứng đau dạ dày ở mức độ nhẹ thì việc chữa trị hết sức dễ dàng, nhất là khi bệnh nhân kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng và phác đồ điều trị đúng cách.
Nội dung bài viết bao gồm:
I/ 8 Triệu chứng đau dạ dày cần đề phòng sớm
Các triệu chứng đau dạ dày thường có 2 giai đoạn nhẹ và nặng. Ở mỗi giai đoạn sẽ có các dấu hiệu nhận biết và cách ứng phó khác nhau. Các biến chứng do bệnh gây ra thường rất nguy hiểm nếu như bạn không sớm nhận biết và điều trị kịp thời. Chính vì vậy, các bạn cần lưu ý những biểu hiện đặc trưng của chứng đau dạ dày được mô tả sau đây, để có thể phát hiện căn bệnh này sớm nhất có thể.
1/ Các triệu chứng đau dạ dày nhẹ – Cần xử lý sớm
Đau dạ dày thường có nhiều kiểu và các biểu hiện đau dạ dày cũng thường khác nhau. Do đó, người bệnh cần nắm rõ các triệu chứng đau dạ dày nhẹ sau đây để có hướng điều trị sớm.
#1. Đau bụng thường xuyên
Đau bụng có thể nói là triệu chứng đau dạ dày đầu tiên và rất phổ biến. Thông thường, cơn đau xảy ra ở nhiều mức độ khác nhau tùy thuộc vào tinh trạng bệnh của mỗi người. Có một số trường hợp, người bệnh chỉ bắt gặp cơn đau nhức râm ran ở vùng thượng vị và tự động khỏi sau đó vài giờ. Tuy nhiên, cũng có người gặp phải tình trạng đau nhức dữ dội và cơn đau thường kéo dài dai dẳng vài ngày hoặc vài tuần.
Đặc biệt, cơn đau thường hay xuất hiện khi bệnh nhân ăn quá no hoặc bụng đang trống rỗng hay ăn xong vận động mạnh. Bên cạnh đó, vào mùa lạnh cường độ đau do bệnh dạ dày gây ra thường có tần suất đau tăng mạnh khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và khó chịu, mất tập trung.
#2. Chán ăn hay ăn không ngon miệng
Chán ăn hay ăn không ngon miệng cũng là một trong những biểu hiện đau dạ dày rất dễ nhận biết. Biểu hiện này chủ yếu do cơ thể bạn mệt mỏi vì hệ tiêu hóa hoạt động không ổn định dẫn đến tình trạng ăn không tiêu hoặc đầy hơi.
Bên cạnh đó, khi chức năng tiêu hóa gặp vấn đề, trạng thái co bóp của dạ dày cũng giảm dần. Do đó, dẫn đến việc thức ăn không được chuyển hóa và gây ra các triệu chứng ợ chua, đầy hơi, khiến miệng bệnh nhân cảm thấy khó chịu. Vì các lý do đó, người bệnh cảm thấy ăn không ngon miệng hoặc chán ăn.
#3. Ợ nóng
Ợ nóng là một trong những triệu chứng mà cơ thể muốn cảnh báo có thể bạn đang gặp phải vấn đề về hệ tiêu hóa. Nếu vấn đề này không tự khỏi mà lặp lại sau đó thường xuyên thì có thể bạn mắc phải các triệu chứng đau dạ dày cần được điều trị ngay lập tức tránh những biến chứng ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Hiện tượng ợ nóng xảy ra khi hệ tiêu hóa, đặc biệt cơ quan dạ dày gặp phải vấn đề về chuyển hóa và tiêu thụ thức ăn kém. Cụ thể như, bình thường dịch acid chứa trong dạ dày sẽ được điều tiết để thấm, làm mềm và giúp tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, khi dạ dày gặp sự cố, acid dạ dày sẽ được điều tiết khá nhiều, không đúng lúc gây ra hiện tượng dư thừa acid dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản.
Chính vì lý do này dẫn đến triệu chứng ợ nóng và gây khó chịu cho người bệnh. Triệu chứng ợ nóng đặc biệt xuất hiện sau mỗi bữa ăn và có kèm theo chứng nóng rát như lửa đốt ở vùng ngực và cổ họng.
#4. Chướng bụng hoặc đầy bụng
Một trong những triệu chứng đau dạ dày dễ nhận biết và bất kỳ ai mắc phải căn bệnh này cũng đều không thể tránh khỏi đó là chướng bụng hoặc đầy bụng. Biểu hiện này có thể xuất hiện sau khi người bệnh mới ăn xong hoặc đang ở trạng thái bình thường. Cảm giác khó chịu này là do lượng thức ăn trong cơ thể không được tiêu hóa và sinh hơi gây đầy bụng. Chướng bụng và đầy hơi có thể trở nên tồi tệ hơn khi người bệnh nằm nghỉ ngơi.
Chướng bụng hoặc đầy hơi là triệu chứng đau dạ dày đặc trưng nhưng nó cũng có thể là biểu hiện của căn bệnh nào đó liên quan đến đường tiêu hóa và được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Do đó, bạn cũng cần phải gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán.
2/ Các biểu hiện đau dạ dày nặng – Cảnh báo nguy hiểm
Các hiện tượng đau dạ dày thường không khó để nhận biết. Tuy nhiên, mỗi triệu chứng bệnh thường thể hiện mức độ bệnh (nặng và nhẹ) khác nhau. Từ đó, dựa vào các biểu hiện này mà bác sĩ sẽ xem xét và đưa ra biện pháp xử lý, kiểm soát bệnh cho mỗi người không giống nhau. Dưới đây là các triệu chứng đau dạ dày ở mức độ nặng, các bạn cần phải biết để chữa trị.
#1. Buồn nôn hoặc nôn
Buồn nôn hoặc nôn tình trạng thức ăn hoặc acid dịch vị chứa trong dạ dày được đẩy lên theo đường ống thực quản và ra ngoài đường miệng. Đây là tình trạng rất hay gặp ở những người có vấn đề về hệ tiêu hóa. Theo các chuyên gia tiêu hóa, những người thường xuyên gặp phải tình trạng nôn và buồn nôn, nguy cơ mắc phải bệnh đau dạ dày ở họ rất cao.
Bên cạnh đó, việc nôn nhiều có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến thực quản như làm rách niêm mạc dạ thực quản, rách thực quản gây chảy máu. Hơn thế nữa, nôn có thể khiến cơ thể bị mất nước, mất chất dẫn đến tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng gây suy dinh dưỡng, suy nhược cơ thể, tụt huyết áp.
Nôn hoặc buồn nôn cũng có thể là triệu chứng của những căn bệnh như chảy máu dạ dày, viêm loét dạ dày hoặc hẹp môn vị, viêm dạ dày cấp,… Do đó, để xác định chính xác nôn có phải triệu chứng đau dạ dày hay của căn bệnh khác. Tốt nhất các bạn nên đến cơ sở thăm khám để được bác sĩ chẩn đoán chính xác nhất.
#2. Giảm cân không rõ lý do
Như đã đề cập ở trên, đau dạ dày thường gây ra triệu chứng như chán ăn, ăn không ngon miệng. Đây chính là nguyên nhân khiến người bệnh sút cân. Bên cạnh đó, tình trạng nôn xảy ra liên tục cũng góp phần khiến bệnh nhân thiếu hụt chất dinh dưỡng dẫn đến giảm cân không rõ nguyên nhân.
Mặt khác, người bệnh không muốn ăn bởi các triệu chứng ợ hơi, ợ chua gây đắng miệng hoặc ảnh hưởng yếu tố tâm lý sợ ăn. Chẳng hạn như sau khi ăn xong, bệnh nhân thường gặp phải các triệu chứng như ợ hơi, nôn,… Vì thế, tạo cho người bệnh có cảm giác sợ xuất hiện sau mỗi bữa ăn và gây giảm cân.
#3. Ợ hơi kèm theo ợ chua
Đây có thể là dấu hiệu chẩn đoán lâm sàng giúp bạn nhận biết được bệnh đau dạ dày. Triệu chứng đau dạ dày này xảy ra khi chức năng của dạ dày gặp rối loạn trong việc co bóp để chuyển hóa và tiêu hóa thức ăn. Lúc này, acid dịch vị được điều tiết quá mức cho phép dẫn đến tình trạng trào ngược và gây ợ chua.
Bên cạnh đó, khí sinh ra trong quá trình tiêu hóa bình thường sẽ thoát ra ngoài theo đường hậu môn nhưng trong trường hợp này chúng lại thoát ra theo đường miệng. Chính vì vậy, khi bị đau dạ dày người bệnh thường xuyên gặp phải triệu chứng ợ hơi đi kèm ơ chua, rất khó chịu.
#4. Chảy máu dạ dày
Chảy máu dạ dày là triệu chứng đau dạ dày vô cùng nguy hiểm mà cơ thể muốn bạn biết bệnh đang ở giai đoạn nặng. Lúc này, lớp niêm mạc dạ dày đã bị tổn thương nghiêm trọng dẫn đến các vết loét hình thành sâu và gây phá hủy mạch máu trong dạ dày dẫn đến chảy máu. Lúc này, máu thoát thành mạch và chảy vào ống tiêu hóa dẫn đến tình trạng nôn ra máu hoặc đại tiện phân có lẫn máu kèm theo. Triệu chứng chảy máu dạ dày có thể gây chết người trong thời gian ngắn, đặc biệt ở những người mắc phải chứng máu khó đông (tử vong trong vài tiếng đồng hồ hoặc vài phút) nếu người bệnh không được cấp cứu kịp thời.
Nếu gặp phải các triệu chứng đau dạ dày nặng, lúc này các biện pháp giảm đau tại nhà thường không mang lại kết quả. Chính vì vậy, để kiểm soát và khắc phục bệnh, các bạn nên đến ngay bệnh viện.
3/ Nên đi gặp bác sĩ khi có các biểu hiện đau dạ dày sau
Người bệnh nên tiến hành thăm khám ngay nếu gặp phải các biểu hiện đau dạ dày sau đây, bởi nếu không tiến hành điều trị kịp thời, tính mạng của bạn có thể bị đe dọa.
- Nôn và buồn nôn: Một khi triệu chứng nôn và buồn nôn xảy ra với tần suất cao và liên tục, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị. Bởi nôn nhiều sẽ dẫn đến tình trạng mất nước, mất cân bằng vi chất khiến cơ thể mệt mỏi, suy kiệt và mất dần sức sống. Bên cạnh đó, nôn nhiều có thể gây tụt huyết áp, nếu không điều trị kịp thời nguy cơ tử vong là rất cao.
- Chảy máu dạ dày: Với dấu hiệu đau dạ dày này, ở mức nhẹ người bệnh sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, cơ thể suy yếu và mất máu sau đó một thời gian. Tuy nhiên, ở mức nặng lượng máu mất nhiều, bệnh nhân sẽ thường xuyên bị chóng mặt, cơ thể xanh xao, tay chân bủn rủn và thậm chí có thể tử vong. Do đó, người bệnh nên tiến hành gặp ngay bác sĩ chuyên khoa dạ dày để được chẩn đoán và chữa trị, tránh gây nguy hiểm đến tính mạng.
II/ Mẹo giảm đau khi có các dấu hiệu đau dạ dày
Nếu bị đau dạ dày ở mức độ nhẹ các bạn có thể khắc phục bệnh ngay tại nhà bằng các biện pháp đơn giản sau đây:
#1/ Giảm nhanh các triệu chứng đau dạ dày bằng nghệ và mật ong
Nghệ và mật ong từ lâu được biết đến như thảo dược mang lại kết quả cao trong việc điều trị đau dạ dày. Nhờ các hoạt chất kháng viêm, chống khuẩn, chất chống oxy hóa chứa trong mật ong và nghệ, giúp giảm nhanh các biểu hiện đau dạ dày.
Tiến hành giảm đau dạ dày như sau:
Các bạn sử dụng 1 thìa cà phê tinh bột nghệ hòa tan với 100ml nước ấm và 1 muỗng mật ong. Sau đó, uống trước bữa ăn khoảng 30 phút, giúp xoa dịu cơn đau dạ dày ngay lập tức.
#2. Khắc phục dấu hiệu đau dạ dày bằng trà gừng
Theo đông y gừng có tính ấm và vị cay không chỉ giúp chữa các bệnh cảm thông thường mà còn mang lại kết quả tốt trong việc cải thiện các triệu chứng đau dạ dày. Các bạn sẽ không cần tốn quá nhiều thời gian, chỉ cần môt vài lát gừng tươi hãm trong ly nước ấm và thêm vào một ít mật ong rồi uống, chắc chắn cơn đau dạ dày của bạn sẽ được cải thiện tức thì.
Bên cạnh các cách trên, các bạn cũng có thể áp dụng các mẹo sau đây để khắc phục các biểu hiện đau dạ dày nhanh chóng như:
- Bạn hãy thử xoa bụng theo ngược chiều kim đồng hồ khoảng 30 vòng và cố gắng hít thở sâu giúp giảm đau hiệu quả.
- Hoặc bạn cũng có thể pha một ít nước muối ấm và loãng uống vào lúc cơn đau xuất hiện, chắc chắn cơn đau sẽ giảm nhanh ngay sau đó.
- Người bệnh cũng có thể chọn day ấn huyệt trung quản nằm trên bụng cũng giúp mang lại kết quả giảm đau khá hiệu quả.
Để chữa đau dạ dày hiệu quả, bạn có thể tham khảo bài viết: Tiết lộ cách chữa đau dạ dày giúp nhiều người khỏi bệnh
Việc áp dụng các mẹo hay giúp khắc phục các triệu chứng đau dạ dày ngay tại nhà thường mang lại kết quả khá tốt. Tuy nhiên, nếu bạn đã áp dụng những cách trên mà kết quả điều trị không mấy khả quan, các bạn nên sử dụng thuốc giảm đau theo toa của bác sĩ. Tốt nhất, để bệnh không tiến triển theo chiều hướng xấu, bạn nên đến cơ sở thăm khám và làm các thủ thuật, xét nghiệm để chẩn đoán. Tại đây, dựa vào kết quả bệnh tình của bạn mà bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị cũng như chế độ ăn, luyện tập phù hợp.
III/ Cách phòng ngừa đau dạ dày trở nặng và phát triển thành ung thư
Các triệu chứng đau dạ dày thường khiến người bệnh cảm thấy khó chịu. Chính vì vậy, để khắc phục bệnh và ngăn ngừa bệnh đau dạ dày trở nặng, người bệnh cần thay đổi lối sống, ăn uống khoa học kết hợp chế độ tập luyện điều độ,..
#1. Thay đổi lối sống
Bệnh nhân nên tránh xa các chất kích thích như không nên hút thuốc lá, bởi thuốc lá chính là nguyên nhân gây đau dạ dày hàng đầu. Chẳng những thế, chúng còn khiến các mạch máu trong hệ tiêu hóa bị co lại khiến cho máu nuôi dưỡng đến dạ dày bị hạn chế và gây giảm sức đề kháng. Đặc biệt, nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, hút thuốc lá làm tăng khả năng gây ung thư dạ dày.
Tập thể dục thường xuyên và đều đặn 30 phút mỗi ngày giúp tăng cường sức đề kháng cho dạ dày. Hơn thế nữa, tập thể dục giúp đầu óc thoải mái, tinh thần minh mẫn và lạc quan hơn, giảm thiểu stress, căng thẳng, hạn chế nguy cơ mắc bệnh đau dạ dày.
Bên cạnh đó, các chuyên gia dạ dày cho biết, việc ăn trước khi đi ngủ hoặc không ăn để bụng rỗng cũng chính là yếu tố khiến bệnh đau dạ dày thêm nặng. Do đó, các chuyên gia khuyên, chúng ta không nên để bụng đói và nên đi ngủ sau khi ăn xong ít nhất 3 tiếng.
Ngoài ra, các bạn cũng không nên làm việc hay vận động trong khoảng thời gian sau ăn 30 phút. Bởi lúc này toàn bộ năng lượng đang tập trung vào quá trình tiêu hóa, giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Nếu có bất kỳ hoạt động nào xảy ra thì cơ thể sẽ tự chia sẻ năng lượng khiến cho việc tiêu hóa kém, dẫn đến dạ dày quá tải và khiến bệnh tình trở nên xấu hơn.
Mặt khác, người bệnh cần giữ ấm vùng bụng, đừng để bị nhiễm lạnh. Bởi vùng bụng sau khi bị nhiễm lạnh sẽ khiến cho chức năng dạ dày hoạt động kém hơn. Về lâu dài, các dấu hiệu đau dạ dày xuất hiện nhiều hơn và bệnh trở nên trầm trọng hơn.
#2. Nguyên tắc ăn uống khoa học
Các bạn nên đảm bảo vệ sinh, rửa tay sạch trước khi ăn và sau đi vệ sinh. Đây chính là yếu tố khiến bạn rất dễ bị đau dạ dày, bởi vi khuẩn Hp gây đau dạ dày có thể xâm nhập vào cơ thể qua con đường này.
Bên cạnh đó, việc ăn chậm, nhai kỹ, chia bữa ăn ra nhiều bữa nhỏ cũng là cách giúp giảm bớt gánh nặng cho dạ dày và cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn.
Các bạn cũng nên xây dựng phản xạ có điều kiện về thời gian ăn đúng giờ, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Đồng thời, không nên ăn quá no hoặc bỏ bữa, bởi acid dạ dày tiết ra có thể gây ảnh hưởng đến lớp lót dạ dày và gây đau.
Ngoài ra, không nên vừa ăn vừa uống nước hoặc ăn quá nhiều canh trong bữa ăn. Tốt nhất các bạn chỉ nên uống nước sau bữa ăn 30 phút.
#3. Thực phẩm nên hạn chế trong chế độ ăn của người đau dạ dày
+ Người bệnh không nên ăn thực phẩm chiên rán, bởi chúng không tốt cho hệ tiêu hóa của bạn. Những thực phẩm này khiến cho dạ dày bị trì trệ và ì ạch, gây rối loạn chức năng dạ dày và gây đau. Không dừng lại ở đó, chúng còn là nguyên nhân kéo theo rắc rối về bệnh gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ, không tốt cho sức khỏe của bạn.
+ Các bạn nên ăn ít thực phẩm ngâm muối như dưa muối, thịt hoặc cá ướp muối,… bởi chúng khiến dạ dày của bạn hoạt động với cường độ cao hơn mức bình thường. Mặt khác, các chuyên gia dinh dưỡng cũng chỉ ra rằng, thực phẩm ngâm muối có chứa lượng lớn hàm lượng nitrites, nitrates và chất gây ung thư. Do đó, các bạn nên hạn chế ăn để tránh khỏi những ảnh hưởng không tốt.
+ Lớp niêm mạc dạ dày rất nhạy cảm với thức ăn sống hay thực phẩm lạnh. Do đó, các bạn không nên ăn hoặc hạn chế sử dụng, tránh trường hợp gây tiêu chảy hoặc viêm đau dạ dày.
+ Uống nước đúng cách cũng chính là cách giúp bạn phòng ngừa bệnh đau dạ dày hiệu quả. Thời điểm uống nước đúng cách đó là sau khi bạn ngủ dậy và uống trước khi ăn một tiếng. Nếu bạn uống nước sau ăn, acid dạ dày sẽ bị loãng ra và việc tiêu thụ thức ăn gặp phải khó khăn.
+ Nước cam chứa nhiều vitamin C có tác dụng bảo vệ lớp lót niêm mạc dạ dày. Tuy nhiên, chúng cũng chính là nguyên nhân khiến bệnh phức tạp hơn nếu bạn sử dụng quá mức.
Các triệu chứng đau dạ dày thường rất dễ chẩn đoán thông qua các mô tả lâm sàng. Do đó, nếu gặp phải các biểu hiện đau dạ dày nêu trên, các bạn nên gặp bác sĩ để được tư vấn.
BTV: Thu Phong
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!